අංගාර ආගාර යනු, අභ්යවකාශයේ හමුවන, ආලෝක කිරණයකට පවා පිටව යා නොහැකි අධිකතර ගුරුත්වාකර්ෂණයක් සහිත ස්ථාන වෙයි. මේ අධිගුරුත්වාකර්ෂණය ඇතිවන්නේ අංගාර ආගාරයෙහි අඩංගු පදාර්ථ ක්ෂුද්ර වූ පරිමාවකට ශේෂවී ගොනුවී ඇති බැවිනි. මෙවැනි ක්රියාවලියක් තරුවක් මියෙද්දී ද ඇතිවිය හැක. ආලෝකයට පිටතට පැමිණිය නොහැකි බැවින් අංගාර ආගාර පියවි ඇසට නොපෙනෙයි. ඒවා අදුර්ශමානය. විශේෂිත උපකරණ සවිකල අභ්යවකාශ දුරේක්ෂ අංගාර ආගාර හඳුනාගැනීමට උපකාරී වෙයි. මේ විශේෂිත උපකරණ වලට ආසන්නයේ පිහිටි අංගාර ආගාරයක් නිසා තාරකාවක හැසිරීමේ ඇතිවන වෙනස්කම් දැකිය හැකි වෙයි.
Tuesday, October 19, 2021
තාරකා පිරුණු අහසක් යට හරස් වීදියක තනිවීම - අනුපමා ගනේගොඩගේ ‘හරස් වීදියේ සිට‘
Sunday, February 21, 2021
මරීතුමී සමගිනා - හඬම් අපී සැමදෙනා - Quo Vadis කාදිනල් මැල්කම් රංජිත්?
කුරිසියේ බෝ දුක් විඳා
දිවි පුදයි, දිවි පුදයි, ජේසුතුමා
අනේ මොන වරදිනේ
කුරිරු වූ දනන් අතේ
විඳින්නෙ වේදනා මෙසේ
කුරුසියේ කුරුසියේ ජේසූතුමා.....
නයිනාමඩමේ කතෝලික පල්ලි දෙකක් තිබේ. එකක් පාරෙන් නැගෙනහිර පැත්තේ කන්ද උඩය. අනික පාරෙන් බටහිර පැත්තේ වෙල්යායෙන් එගොඩය. කන්ද උඩ පල්ලිය විස්සෝප පල්ලියය. පල්ලැහැ ගංගොඩේ පල්ලිය සන්තන්තෝනි මුනින්ද්රයාටය.
විස්සෝප පල්ලිය වික්ෂෝප මෑණියන් ගේය. මං අසා ඇති පමණින්, ඔය දෙකෙන් පරණ පල්ලිය ඒකය. අපි පුංචි කාලේ පෙනුමෙනුත් පරණ පල්ලිය වූයේ ඒකය. වික්ෂෝප මාතාව වෙන්නේ, ගොල්ගොතාවේ කුරුසියක ඇණගසා මැරූ පුතාගේ මලකඳ ඇකයට ගත් මරියාය. ඒ සිදුවීම සිදුවුනාය කියන්නේ සිකුරාදාවකයැයි කිතුණුවන් අදහන බැවින් බොහෝ වික්ෂෝප පල්ලිවල මෙන්ම මේ පල්ලියේත් හැම සතියකම සිකුරාදා වික්ෂෝප නුවානය පැවැත්වෙයි. මුළු ගමමත්, ගමෙන් පිටවී ලඟක පාතක ඉන්නා හැමෝමත්, දුර බැහැර හිඳ වුවත්, සිකුරාදා වික්ෂෝප නුවානයට එන හැමෝමත් එකතුව වික්ෂෝප නුවානයේදී ගයන මේ ගීතිකාව කුඩා එකෙක් ලෙස ආච්චිලා, අම්මලා, නැන්දලා සමග නුවානයට ගිය මගේ සිතේ නොමැකෙන්න සටහන් ව තිබෙයි.
අවුරුදු දෙදහස් ගණනකට පෙර ජීවත්වූ මේ ගැහැණියගේ කඳුළු ගැන කම්පාවෙන් ඈ සමග හඬන පල්ලිය පුරාගත් මිනිසුන් අතර ඒ කුඩා කාලයේදීත් මා සිත සනිටුහන් වූයේ, මව් සිතක ඉතිරෙන කඳුළු මිස, ඇගේ හදවතේ වේදනාව මිස, සර්වබලධාරී දෙවි කෙනෙකුන්ගේ බල පරාක්රමය නොවේ. ආදම් ඒවගේ ජන්මපාපය කෙසේ වෙතත්, පැවතුනාවූ පල්ලි සංස්ථාවට අභියෝග කර ප්රේමයේ දහමක් ඉගැන්වූ වරදට කුරුසියක ඇණගසා එල්ලා මැරූ මිනිසකුගේ මවුන්ගේ කඳුළු මිස, ධර්මයේ හෝ පල්ලියේ පාරිශුද්ධ ඉගැන්වීම නොවේ.
ධර්මය හදවතට සමීප වන්නේ එය හෘදයාංගම සංවේදනාවන්ට සංවේදී වනතාක්ම පමණකියි මම සිතමි. මළවුන් නැගිටුවන ලෙඩ සුවකරන අතරම, දුදනන්ය, අශිෂ්ඨයන්ය අශීලාචාරයන්ය, හැඳින්වුනු කර්කශ මිනිසුන් සමග රැඳී, ඔවුන් වෙත ප්රේමයේ පණිවිඩය බෙදා දුන් නාසරතයේ වඩුවා පුත්, ජේසුස් දෙසූ දහමේ කිසි තැනක, තමන්ගේ දහමේ පෞරාණිකත්වය උපුටා දැක්වූ තැනක් ගැන මා උගත්තායි මට නම් මතකයක් නැත.
මට මතක සුභාරංචියට අනුව, අළුත් වචන හා අළුත් අරුත් වරද සහගත ඉවතලිය යුතු ඒවා නම්, ඒ අදහස, පුන පුනා කියැවුනේ, එදා ජෙරුසලෙම් දෙව් මැදුර අරක්ගෙන සිටි අන්නාස්, කයිපාස් හා ඔවුන්ගේ අනුගාමිකයින් ගෙනුත්, ඒ හා එකතුව තම රාජකීයත්වය තහවරු කරගන්නට පිඹුරුපත් ගොනු කල හෙරොද් ඇතුළු යුදෙව් රාජ වංශයේත් මුවින් බව නම් මට මතකය.
ඉතින්, අද මෙසේ ආපසු හැරී බලන කල අති උතුම් කාදිනල් මැල්කම් රංජිත් හිමිපාණන්ගේ පහත කතාව, ක්රිස්තු ධර්මයේ මූලික හරයයන් වත්, සිය බැටළු රළේ සිත් සතන් තුල පැලපදියම් කරන්නට නූතන කතෝලික පල්ලිය අසමත් වී ඇති බව එක එල්ලේම පිළිගැනීමක් යැයි මට සිතෙන්නේ ද ඒ නිසාමය.
එතුමන් කියන්නේ, තමන් දෙසන දහම, ඒ දහමේ මුල් පුටුව තිබෙන්නාවූ යුරෝපයේත් ගර්හාවට පත්වී ඇති බව ද? නොඑසේ නම් වසර තුනහමාරකට පෙර, සුදොතුම් පියනම, ලක්බිමටම පැමිණ දෙසූ මේ වචන හා ලංකා කතෝලික සභාව එකඟ නොවන බව ද?
“දශක ගණනක සිවිල් යුද්ධයේ තුවාල සුවකරන්නට නම්, නැවත ගොඩනැගීමේ මේ මහා කාර්යය, යටිතල ව්යුහයන් පණගැන්වීම හා ජනතාවගේ භෞතික අවශ්යතා සපුරාලීම ඉතසිතින් වැලඳගත යුතුවා නමුත්, එමෙන්ම, එයටත් වඩාත් වැදගත් ලෙස, මානව ගරුත්වය වර්ධනය කිරීම, මානව හිමිකම් ගරු කිරීම සහ සමාජයේ සියළු සාමාජිකයින් පූර්ණ අයිතීන් ලබා දීම... සිදුවිය යුතුය.“ - අති උතුම් ප්රැන්සිස් පාප් තුමන් 2015 ජනවාරියේ දී
Pope urges respect for human rights on Sri Lanka trip
අති උතුම් කාදිනල් මැල්කම් රංජිත් හිමිපාණනි, මානව අයිතිවාසිකම් පිළිබඳ විශ්ව ප්රකාශනය එක්සත් ජාතීන්ගේ මහා මණ්ඩලයෙන් සම්මත කරන ලද්දේ, ඔබට යාන්තම් අවුරුද්දක් වයස් වූ එක්දහස් නවසිය හතලිස් අටේ දෙසැම්බර් මස 10 දින දී බව ඔබ නොදන්නවා විය නොහැකිය. ඔබ එම ලියවිල්ල කියවා හදාරා විශ්ලේෂණය කර ඇත්දැයි නොදනිමි. ඔබ ඔබේ දෙසුමේ භාවිතා කරන වචනත්, ස්වරයත් සමග ඈඳන විට නම්, එසේ නොවන්නට බොහෝ ඉඩ ඇති බව නම් සිතට හැඟෙයි.
වගන්ති තිහකින් සමන්විත මානව හිමිකම් පිළිබඳ විශ්ව ප්රකාශනයේ පුර්විකාව මෙසේ කියයි.
“ලෝකයේ පවත්නා නිදහස, යුක්තිය සහ සාමය යන්නෙහි පදනම මිනිස් පවුලේ සියලු දෙනාගේම සහජ ගරුත්වය හා අන්සතු කළ නොහැකි වූ සම අයිතිවාසිකම් පිළිගැනීම වන හෙයින් ද,
මානව අයිතිවාසිකම් නොතැකීම හා අවඥාවට ලක් කිරීමේ ප්රතිඵලයක් වශයෙන් මිනිස් වර්ගයාගේ හෘදය සාක්ෂිය සාහසික පීඩනයට භාජනය කෙරෙන ම්ලේච්ඡ කෘෘරකම් සිදුවී ඇති හෙයින් ද, මිනිස් වර්ගයාට අදහස් ප්රකාශ කිරීමේ හා විශ්වාස ඇදහිලි දැරීමේ නිදහසත්, බියෙන් හා අගහිඟකමින් තොරවීමේ නිදහසත් භුක්ති විඳීමට හැකි ප්රජාවක් ඇරඹීම පොදු ජනතාවගේ ශ්රෙෂ්ඨතම අපේක්ෂාව ලෙස ප්රකාශයට පත්වී ඇති හෙයින් ද,“
එවන් වදන් නට්සින්ගේ යුදෙව් සමූලඝාතන ප්රයත්නයෙන් පැල්ලම් ගැසුණු, දෙවන ලෝක මහා යුද්ධයේ සෙවනැල්ල යට බිහිවුනු එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය විසින් සම්මත කරගත් මූලිකම වූ ලියවිල්ලකට පිළිපන්නේ කෙසේ ද? ඔබ පෙනී සිටින්නාවූ දහම, බටහිර ලෝකයේ ප්රචලිතම දහම වූ පසුබිමක් තුල, බටහිර රාජ්යයන් පණස් ගණනක් එක්ව පිහිටුවගත් එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය මෙවන් සම්මුතියක් ගෙන ඒම තුලින් බලාපොරොත්තු වූයේ මොනවාද?
Monday, January 25, 2021
දිව්යමය ස්පර්ශය......
සිස්ටයින් දෙව්මැදුරු වියන යට පලංචියක දිගාවී උඩු බැල්ලෙන් පින්සලක කෙස්ස සකසයි මහා සිත්තර මයිකල්....
Tuesday, January 5, 2021
ආවාට විලේ මහල්ලා....!
හදක් දැවුනු ළය මඬලක ගිනි දළු පිපිරී
උරත් පලා නැග අහසට ලෝ දිය විසිරී
හිසත් සිඳූ ගිනි කන්දක පපු තුර පැහැරී
විලක් හැදුනි නිල් දියවර ඉතිරී පැතිරී
එ’ විල් තෙරම වන ලැහැබක උපන් තුරක් දෝ
එ’ කඳු හිසම මල් යහනක ඔකඳ වුනා දෝ
එ’ ගිනි කන්ද සිප සනසන දොලක් උපන් දෝ
එ’ ගිනි නිවුණු දා කඳු හිස සෙවන කලා දෝ
වසත් කලෙක වට වැස්සක අහස පිබිදිලා
පවස් සිඳුණු මිහිකත ඉපිලෙද්දි දිය ගලා
පවත් නොදැන ඉගිලුනු දා දෙපා බොඳවෙලා
ගියත් සිඳී අතු ඉති පත් නැතිය පැරදිලා
ගඟක දොලක දිය කඳුරක ගිලී පා වෙවී
පියුම් පිපුණු සැඩ පහරක රැඳී ලතැ වෙවී
ඇදී ඇදී ඇදී අවුත් සිටියි නතරවී
නැවුම් විලක දිය ගැඹරෙක නොවී සසලැවී
වසත් සමේ මලින් පිරෙන විල්තෙරේ ලපල්
ගියත් මකා සිසිර සිහිල පිරුණු නල කැරැල්
හිමත් මිදී විලත් වැසෙයි මිහිදුමේ දුහුල්
බියත් සැකත් ඇතත් නැතිය සැසැලිලා අකල්
අහස පුරා කළුවර සළු ඇතිරෙනා පැයේ
සිඟිති එළිය බිංදු ඉසී දිලිසෙනා රැයේ
පහන පිපී හිත ඉපිලෙන විහඟ ගීතයේ
සියක් වසක් බලා හිඳීයි කරවටක් දියේ
හිසක් ලයක් නොමැති නිසල කවඳකට කෙතෙක්
කලක් ගියත් මතක් වේද නිදන ඇසිල්ලක්
පයක් නොරැඳි තරම් ගැඹුරු නරා විල් දියක්
ගෙයක් අහිමි තුරක් සරයි නැතිව නැවතුමක්
මුලිනි’දිරී දෙදණ වැටී මියෙන ලෝකයේ
සුවඳ පිපේ ඉතිර හැලේ මියුරු තානයේ
හිසද සිඳී දියෙහි ගිලී ගයන ගීතයේ
නැගිට නැගී විල තනිවූ ඉන්ද්ර චාපයේ
ඉපිල නටන තුරු හිස් සිඹ සිහින රැඳෙව්වේ
පිපෙන පිපෙන මල් වල පෙති පැහැ ගැන්වූවේ
නැගෙන බසින දිය රළ රැලි පොඩිති නැලෙව්වේ
විලක ගිලුණු පැරණි තුරකි සතුටු කොදෙව්වේ
2020 ජනවාරි පස්වෙනිදා
Friday, January 1, 2021
දකුණ බෑ කිව්වා.. හතලිස් අවුරුද්දකට කලින්...
2020 ගෙවෙන වෙලාවේ 1980 අවුරුද්දේ අවසන් දවස් ගෙවුනේ කොහොම ද බලන්න පරණ දින පොත පෙරළුවා....
තුන්මුල්ලේ අධ්යාපනය හමාර කරලා, රස්සා හොයන වැඩේ අංජබජල් තත්වයෙන් යද්දී, ලකුණුත් තියනෙකේ, තව ඉගෙන ගන්ඩ හිතපු දවස් ඔය. රුහුණේ, සම්මුඛ පරීක්ෂණයකට ගියා දෙසැම්බර මුල.... නමුත් ආචාර්ය විජේනායක මයාට උවමනාව තිබුණේ.... අද හෙටම පශ්චාත් උපාධියකට පිටරටකට පිටත් වෙන්න තරමට කරුණු කාරණා සම්පූර්ණ කරගත් අපේක්ෂකයෙක්.... ආපහු එයිද නැද්ද නොදන්නා, එහෙම යන්ඩ දඟලන අය, ගන්ඩ වෙන විශ්වවිද්යාලවල උදාසීනත්වයක් තිබුණත්, අළුත උපන් රුහුණට උවමනා වුනේ, පුළුවන් ඉක්මනින්, ආචාර්ය මණ්ඩලය හදා වඩා ගන්නයි.
ඔය කාලේ ඇමරිකාවේ පශ්චාත් උපාධියක් සඳහා අයදුම් කරන්න නම් මූලික යෝග්යතා පරීක්ෂණ දෙකක් සමර්ථ විය යුතුව තිබුණා. එකක් ඉංග්රිසි හැකියාව මනින TOFEL. දෙවැන්න, තමන්ගේ විෂයානුබද්ධ දැනුම මනින GRE. ඒ දෙසැම්බර නවවෙනිදා රුහුණේ සම්මුඛ පරීක්ෂණයට යද්දී, අතේ නොතිබුණු GRE ප්රතිඵල, දහ වෙනිදා තැපෑලේ ආවා...
එහේ මෙහේ කැරකිලා කැරකිලා, ඒ වෙද්දී ජනවාරි මුලට තලවාකැලේ තේ පර්යේෂණායතනයේ රස්සාවක් අතේ තිබුණත්, විශ්ව විද්යාලයකට, එයිටත් මාතර තියන රුහුණට බැඳෙන්ඩ ඇත්නම් කියන හිතිවිල්ල හින්දාම, ජනේරුවේ තලවාකැලේ යන්ඩ කලියෙන් දෙසැම්බර විසි නව වෙනිදා මාතර ගියා.
ප්රතිඵල කොලේ පෙන්නලා, අරහෙ යනවාට වඩා මෙහේ එන්න ආසාව කොච්චර කිව්වත්, පැහැදිලි උත්තරයක් නොලැබුණු එදා....
බස් නැවතුමේ මුණ ගැහුුුුණු මහාචාර්ය පී. පී. ජී. එල්. සිරිවර්ධනටත් සීට් එකක් එහෙම අල්ලලා දීලා, එයාගෙන් ලැබුණු ගුරුහරුකමුත් අතේ මොලවන් ගෙදර ඇවිත් 81 ජනවාරි පළවෙනි දා තලවකැලේ ගිය මට, මාතරින් ලියුමක් ආවේ, පෙබරවාරියේ විතර...
ඒත් ඒ වෙද්දී, තේ වලට හිත ගිහින් ඉවරයි.